Mitoza

Mitoza – Czym jest mitoza? – Rola mitozy dla organizmu

Już w szkole dowiadujemy się wiele o losach komórki w naszym organizmie. Dowiadujemy się jak jest zbudowana, jak różni się w różnych tkankach oraz jakie pełni funkcje. Jedną z ważniejszych umiejętności dla komórki jest umiejętność podziału. Znamy dwa podziały komórkowe – mejoza i mitoza. Dzisiaj zagłębimy się w temat tego drugiego – mitozy.

Czym jest mitoza?

Mitoza to proces, w którym jedna komórka dzieli się na dwie identyczne komórki potomne. W trakcie tego procesu dochodzi do replikacji chromosomów oraz ich segregacji, aby stworzyć dwa identyczne jądra komórkowe, które następnie uczestniczyć będą w podziale komórki. Następuje po fazie G2, po której następuje podział cytoplazmatyczny po oddzieleniu jądra.

Mitoza w korzeniu cebuli na różnych etapach Metafaza
Schemat przedstawia proces mitozy w podziale na poszczególne etapy

Rola mitozy dla organizmu:

  • Zapewnienie stabilności genetycznej – poprzez wytworzenie komórek potomnych, które są genetycznie identyczne i jednolite z komórkami rodzicielskimi, mitoza pomaga w zachowaniu i utrzymaniu stabilności genetycznej określonej populacji
  • Wzrost – poprzez wytworzenie dużej ilości komórek, organizm może się rozrastać
  • Zastępowanie i regeneracja nowych komórek – poprzez wytworzenie nowych komórek, możliwe jest zastępowanie nimi uszkodzonych i zużytych komórek
  • Rozmnażanie bezpłciowe – rozmnażanie poprzez podział komórki w procesie mejozy zachodzi np. podczas pączkowania hydr i drożdży
  • Dzięki mitozie zachowana jest stała liczba chromosomów w organizmie
  • Mitoza zapewnia równą dystrybucję chromosomów w każdej komórce potomnej
  • Mitoza jest potrzebna do rozwoju zygoty
Zygota
Zdjęcie przedstawia obraz z mikroskopu przedstawiający dzielącą się zygotę

Etapy mitozy:

  • Interfaza – tuż przed rozpoczęciem mitozy komórka spędza większość swojego czasu w fazie zwanej interfazą. W jej trakcie zachodzi synteza DNA. W trakcie interfazy zachodzą również inne fazy cyklu komórkowego – faza G1, faza S i faza G2
  • Profaza – podczas tego etapu dochodzi do kondensowania materiału genetycznego aby utworzyć zwarte chromosomy mitotyczne złożone z dwóch chromatyd dołączonych do centromeru. Zakończenie profazy określa się, gdy dojdzie do inicjacji składania wrzeciona mitotycznego, mikrotubul i białkowych składników cytoplazmy
  • Prometafaza – w trakcie tego etapu dochodzi do zaniku otoczki jądrowej. Dzięki temu, mikrotubule są w stanie rozciągnąć się od centromeru do chromosomu. Następnie przyłączają się do kinetochorów, co umożliwi komórce przemieszczanie chromosomu
  • Metafaza – podczas tego etapu mikrotubule zaczynają przyciągać chromosomy, przez co układają się w środku komórki w linii, zwanej płytką metafazową
  • Anafaza – w trakcie tego etapu chromatydy siostrzane ulegają podziałowi. Następnie, chromatydy siostrzane stają się chromosomami jąder potomnych. Chromosomy są następnie przyciągane w kierunku bieguna przez włókna przyczepione do kinetochorów każdego chromosomu
  • Telofaza – chromosomy, które zebrały się na dwóch biegunach komórki zaczynają tworzyć niezróżnicowaną masę. Wokół powstałej masy zaczyna tworzyć się otoczka jądrowa. Jąderko, ciałka Golgiego i kompleks ER, które zniknęły po profazie, zaczynają pojawiać się ponownie
Sekwencja komórek mitotycznych w języku angielskim
Schemat przedstawia proces mitozy w podziale na poszczególne etapy